Ibon Cabo, bazkide konpromisarioa eta EUP!-ko tertuliakidea
IRITZIA | Denbora eta une bakoitzak erakunde-esparru bat du antolatzeko. Azkenaldian, asko hitz egin da futboleko esparru ezberdinen inguruan. Rubiales kasua, animazio-harmaila, futbol-federazioetarako hauteskundeak eta bitartekaritza zer den eta zer ez den argitzeko elkarrizketak, diskurtso-esparru eta antolakuntza-esparru desberdinen adibide izan dira.
Markoa artistaren obra inguratzen duena da, inguratzen duenarekiko nabarmentzeko. Markoa altzari bat izan daiteke, edo baita obraren beraren zati bat ere. Esparruak kontzeptuaren inguruko espazio materiala inguratzen eta mugatzen saiatzen da. Hala ere, immaterialaren proposamenak, esanahi ezberdinen inguruko ideiak, ikusleen bitartez esparrua bera gainditzen du eta obra bera ere gainditzen du. Marko “higigarriak” ikusezinak dira azkenean ikuslearentzat, artista horren ospea alde batera utzita.
Horrela, “markoak” daude, “Oscar” bera bezala, erreferentziazko jokalaria izatetik bere irudia gainditzen duena eta klubarentzat berarentzat balio immaterial bihurtzen dena. Umiltasunetik eta sinpletasunetik abiatuta, Oscarrek uste du jokoari behar adinako ekarpenik egin ezin dionean hobe dela klubaren historian balio izaten jarraitzea altzarien parte bihurtzea baino. De Marcos pertsonek kirolaren inguruan izan behar dutenaren adibide bat da. Bere gorputzak nahikoa dela esan duenean herri-botereari lotu gabe, botak zintzilikatzea erabakitzen du, inork eskatu gabe. Edo Jennifer Hermosori ia gertatu zitzaion bezala uztera bultzatu gabe. Beste adibide bat, gaur egun espainiar balompie-an gertatzen ari denaren guztiz kontrakoa.
Futbolaren kasuan, federazioaren esparrua eta ligaren aterkia kirol-klub eta -elkarte kopuru handi baten azpian daude. Pertsonen gaitasuna ideal, desira edo, besterik gabe, haien aisia ulertzeko modu baten inguruan elkartzeko eta elkartzeko, ia amaigabea da futbolean. Baina ia infinitua da. Zuzendarien eta federazioen defizit nabarmena dago, eta, horren ondorioz, herrikoiaren ordez “betikoa” kontzeptua erabiltzen da. Egoera hori, klubei hainbeste eragiten diena, pertsonak, boterearen ikuspegitik, herrikoiaren ordez ohikoa dena jartzen saiatzen direnean sortzen da. Horrela, erakundeen boterearen inguruan eraikitako esparruek talka egiten dute parte-hartzearen kontzepzioarekin berarekin.
Parte-hartzea mugatzeko, bitarteko asko daude, hala nola, sarbide-tarifak, agintaldiak ez mugatzea, emakumeak kudeaketan sartzea ia erabakitzeko gaitasunik gabe, jada idatzitako puntuak dituzten bitartekaritzak, erakunde eta klubetan lan egiten duten goi-kargudunei soldatak mugarik gabe igotzea… Badira milaka bide, baina garrantzitsuena da horiek guztiek bazterketa-esparru batera daramatela. Esparru material bat, non desioak eta sentimenduak marketin bihurtzen diren. Horrela, antolakuntza-esparrua altzari opako bihurtzen dute, eta hortik ikusten dute (eta haiek diot) beren burua aukera bakar gisa koadroa bere lekuan mantentzeko.
Ahaztu egiten zaie, beraz, hormako iltze bakoitzetik markoari indarrez eusten dioten milaka pertsona daudela, eta futbolaren kasuan, milioika pertsonak pilota bati eusten diotela, zoriontsu izateko asmo handirik gabe. Futbolean harreman esparru biziak behar ditugu. Partaidetzarako sarbidea ixtea den guztia, orain botere absolutua dutela uste dutenen etorkizunaren aurka itzuliko den zerbait baino ez da izango. Ez dago aurrerapenik batailarik gabe eta ez dago ametsik Oscar de Marcos, harmaila herrikoiak edo federazio biziak bezalako pertsonarik gabe. Are gehiago, ez dago bitartekaritzarik, ezta parte-hartzerik ere, arbitroak “Eskatergorisa” etxera eramaten badu.
Futbola bi talderen arteko bitartekaritzaren inguruan eraikitako kirola da, arbitroek gauzatzen dutena. Zuen futbol-zelaian irainen bat entzuten duzuen bakoitzean, gogoan izan haiek gabe ez dagoela partidarik. Gogoan izan.
