Gobernu taldeak 2025erako aurrekontu proiektua aurkeztu du, 42,8 milioi eurokoa
DURANGO | Gobernu taldeak 2025. urterako aurrekontuen proiektuaren berri eman du, herritarren ongizatea hobetzeko, enplegua sortzeko eta ekonomia dinamizatzeko. Prentsaurrekoan, Mireia Elkoroiribe alkateak eta Jesica Ruiz, Sara Oceja eta Josune Escota Herritartasun, Lurralde eta Antolakuntzako arduradunek, hurrenez hurren, hurrengo kontuen xehetasunak eman dituzte. Kontu horiek 42.869.253,54 eurokoak izango dira 2025eko ekitaldirako, hau da, aurreko urtean baino % 0,69 gehiago. Aurrekontu bateratua, erakunde autonomoak barne, 45.755.484,43 eurokoa da. Aurrekontu horrek lehentasunezko hainbat arlo hartzen ditu barnean, hala nola herritarrak, lurraldea eta antolaketa, eta honako hauek hartzen ditu: adinekoentzako zerbitzuak hobetzea, dinamizazio kulturala, hiri-birgaitzea eta segurtasun publikoa indartzea.
Diru-sarreren kapituluan, azpimarratzekoa da zati handiena Udalkutxaren ekarpenetik datorrela, 24.114.885 eurotan zenbatetsia. “Ekarpen horrek aurreko urtearekin alderatuta % 3,57ko igoera ekarri badu ere, igoera hori nabarmen murriztu da aurtengo aurrelikidazio negatiboarekin, Udalak 893.847 euro itzuli behar baitizkio Bizkaiko Foru Aldundiari”, argitu du Josune Escotak. Beste diru-sarrera garrantzitsu batzuk zuzeneko zergetatik, tasetatik eta bestelako sarreretatik datoz, egungo egoera legalera eta ekonomikora egokitzeko egokitu direnak, udalerriaren beharrei erantzuten jarraitu ahal izateko.
Hala eta guztiz ere, ekimen garrantzitsuenen artean daude Tabirako igerilekuetako aldagela berriak, Plateruenako berrabiaraztea, Hiri Antolamenduko Plan Orokor berria, Antso Estegizko bigarren fasea (Larrasoloetako aparkalekua gaitu aurretik), Merkatu Plaza birgaitzea eta dinamizatzea, argiteria publikoa hobetzea eta segurtasuna indartzea.
Funtsezko arloak
Adinekoak: Aurrekontua % 24,69 handituta, 179,18 euro bideratuko dira kolektibo horri zuzendutako zerbitzuak eta programak hobetzera. Catering-zerbitzua eta janari-zerbitzua indartuko dira, egungo zentroaren instalazioak hobetzeaz gain.
Gizarteratzea eta gizarteratzea: Udalak 1.554.521,8 euro (+%10,21) bideratuko ditu kohesioa eta gizarteratzea sustatzeko. Psikobonuentzako baliabideak handituko dira eta Caritasekiko hitzarmena zabalduko da. Horrez gain, desgaitasuna duten adingabeentzako dirulaguntza berriak eskainiko dira eta psikobonuen programarako baliabideak handituko dira.
Kirolak: Kirolera eta jarduera fisikora bideratutako aurrekontua 5.877.503,68 eurora igo da, Durango Kirolaken zerbitzuak indartzeko eta kirol-instalazioak hobetzeko, batez ere Tabirako igerilekuak (egungo beharretara egokitutako aldagela berriak jarriko dira) eta Landako Ileko Fitness Aretoa (makina berriak instalatuko dira bertan). Kirola sustatzen jarraituko da modalitate guztietan, tokiko klubekin lankidetzan.
Kultura eta euskara: 4.770.510,72 euro inbertituko dira udaletik eta Astarloa Kulturgintzatik kultura sustatzeko. Helburua Durango Durangoko Azokatik haratago kultur hiriburu gisa sendotzea da. Aipagarria da Plateruena Musika Aterpea proiektua abian jartzea, formakuntza, sorkuntza eta erakustaldira bideratutako musikaren arloko erreferentziazko zentroa izango dena. Euskarari dagokionez, 1.168.319,06 euro bideratuko dira udal mailan euskararen ezagutza eta erabilera sustatu eta indartzeko. Horretarako, 2024. urtearen amaieran onartutako Euskara Sustatzeko Ekintza Plana (AROA) gauzatuko da, euskararen erabileran oinarrituz, eta euskararen garrantzia eta ikusgarritasuna bultzatzen jarraituko da.
Berdintasuna: 506.639,91 euro (+%13,18) erabiliko dira genero-berdintasuna bultzatzen jarraitzeko, indarkeria matxistaren prebentzioa eta emakumeen ahalduntzea bezalako ekintzekin. Halaber, berdintasunarekin zerikusia duten jardueretarako laguntzen deialdia egingo da.
Enplegua eta prestakuntza: Enplegua sustatzeko programak 465.576,98 euro izango ditu (+%10,11). Tokiko enplegu-plan bat abiaraziko da langabezia-tasa handienak dituzten kolektiboak kontratatzeko, hala nola gazteak eta 45 urtetik gorakoak, eta arreta soziosanitarioko ikastaroak emango dira profesionaltasun-ziurtagiriarekin.
Irisgarritasuna eta iraunkortasuna
Lurraldearen arloan, Udalak proiektu estrategikoen alde egiten jarraituko du, hala nola Trenbideko BEPB, etxebizitza babestua, zerbitzuak eta parke handi baten sorrera uztartuko dituena. HAPOren izapidetzean aurrera egiteko, 58.000 euro erabiliko dira. Aramotz auzoa zaharberritzen ere jarraituko da, azken fasean, baita Antso Estegiz kalea berrurbanizatzeko bigarren fasean ere, 474.667,24 euroko aurrekontuarekin (+%42,95).
Hornidura-merkatua izango da beste proiektu nabarmenetako bat, 304.770,42 euroko aurrekontuarekin, birgaitzeko, 2025eko udarako aurreikusita, eta dinamizatzeko. Gainera, aurten bertan, San Agustin ospitale zaharra babesteko beharrezko jarduketak hasiko dira, 2024ko hondo-soberakinen bidez estalki berri bat jarriz.
Eremu horretan garrantzitsuak diren beste partida batzuen artean:
- Kale-garbiketa: 2.369.230,38 euro (+%3,06)
- Hondakinen bilketa: 1.995.559,45 euro (+%8,27)
- Argiteria publikoa: 859.485,86 euro (+%2,75)
Zerbitzu publiko gehiago
Antolaketa arloak honako eremu hauek hartzen ditu barne: langileak, segurtasuna, kudeaketa ekonomikoa, gardentasuna, parte-hartzea eta zerbitzu publikoen kalitatea. Pertsonal-gastuen kapitulua 12.538.853,70 eurokoa da, hau da, aurreko urtean baino % 5,20 gehiago, eta Udalaren aurrekontu osoaren % 29,25 da.
Aurrekontuan udal segurtasuna hobetzea ere aurreikusten da, plantilla indartuz eta Udaltzaingoarentzako ibilgailu berri bat erosiz. Gainera, Udaltzaingoari aldagela berriak eta ekipamendu tekniko eguneratuak emango zaizkio. Segurtasun arloak 3.956.123,66 euroko aurrekontua izango du (+%7,72).
Herritarren arretari dagokionez, 690.609,30 euro bideratuko dira (+%16,45) HAZen bidezko zerbitzua hobetzen jarraitzeko.
Aurrekontu parte-hartzaileak
2025eko aurrekontuan sartu dira durangarrek hainbat arlotarako egindako proposamenak. Hala, honako partida hauek sartu dira:
- 100.000 €parke berdea egiteko
- 30.000 €Tabirako futbol-zelaiko argiak hobetzeko
- 20.000 €gazteei zuzendutako musika-jaialdi baterako
- 50.000 €edukiontzi lagunkoietarako, biztanle gehiagoko auzoetan
Negoziazio-denbora
2025eko udal-aurrekontua lantzeko asmoz, Udal Gobernuak aurrekontuen proiektua aurkeztu die oposizioko alderdiei, proposamenak eta oharrak egin ditzaten. Aurrekontua abenduko Osoko Bilkuran onartzea aurreikusten da, parte-hartze eta elkarrizketa prozesu baten ondoren. «2025erako aurrekontu honek islatzen du gobernu-taldeak durangarren ongizatearekin duen konpromisoa, pertsonak beren politiken erdigunean jarriz eta baliabideak modu eraginkorrean erabiliko direla bermatuz, haien bizi-kalitatea hobetzen jarraitzeko», amaitu dute agerraldian.
