Ostegun honetan, hilak 12, arratsaldeko 18:30etan, 70eko hamarkadako borroka sindikalari buruzko doku-drama proiektatuko da eta proiekzioaren ondoren Inderreko hiru langilek grebaren nondik norakoak kontatuko dituzte
BERRIZ | Durangaldeko langileriak hainbat borroka izan zituen hirurogeita hamarreko hamarkadaren hasieran, batez ere bere lan-baldintzak negoziatzeko helburuarekin. Gatazkatsuenetako bat Berrizko Inder enpresan gertatu zen. Hirurogeita hamahirugarren urtean hartutako hitzarmena bete ez zenez, greba hasi zen, eta 1974an 40 egun iraun zuen. Hori garrantzitsuenetakotzat jo liteke, bai iraupenagatik, bai borrokagatik.
Inder enpresak 148 langile zituen; automobila eta nekazaritzako makinak erabiltzen zituen. Ekoizpenaren % 80 Motor Iberiarrarentzat zen. Gatazkaren aurreko bi urteetan, enpresak hitzarmen probintzialaren % 20 ordaintzea lortu zen. Gatazkaren aurreko urtean, 1973an, lau langile kaleratu zituzten. 1974ko maiatzaren hasieran, langileek, hitzarmen probintzialaren gaineko % 20ko igoerari eusteaz gain, igoera lineala eskatu zuten. Enpresak uko egin zion igoera lineal hori onartzeari, eta ez zuen onartzen aurretik hitzartutako igoerari eustea.
Une horretan, loturek dimititu egin zuten, eta langileek modu asanblearioan funtzionatzea erabaki zuten ordezkaritza goren gisa, sindikatu bertikalaren (sindikatu frankista) legezko bideetatik at jardunez eta bide hori baztertuz.
Batzarretan, erabakiak gehiengoz hartzen ziren. Ezeztagarria zen batzorde bat aukeratu zen, eta hark negoziatzen eta zereginak banatzen zituen. Patronalak ez du batzordearekin hitz egin nahi, legezkoa ez dela esanez, baina langileen jarrera nagusitu egin da. Enpresak aurretik onartutako igoerari eusteari uko egin zionez, langileek greba hastea erabaki zuten, Batzarrean aukeratutako batzordeak deituta. Bertan, erretiratzeko adinean zegoen jendeak greba horretan ez parte hartzea erabaki zen.
Maiatzaren 15ean, greba hasiko da. Langile-mugimendua fabrikatik kalera irteten da. Erresistentzia-kutxa bat sortu zen, Berrizko enpresetan, saltokietan eta biztanleria zibilean eta Durangaldeko elizetan jasotako ekarpenekin. Batzarraren erabakiz, diru hori behartsuenen artean banatzeko baino ez zen erabili.
Enpresak langileak ekarri zituen Avila eta Zaragozatik, grebalariak ordezkatzeko. Durangaldeko eta Eibarko hoteletan hartu zuten ostatu. Horrek erreakzio gogorrak eragin zituen haien eta eskirolen aurka. Grebak iraun zuen bitartean, haiekin hitz egin zuten, eta batzuek alde egitea erabaki zuten, engainatutzat jo baitzituzten (3 hilabetez lan egiten bazuten, finko bihurtzen zituztela esan zieten).
Piketeak ere sortu ziren, informazioa emateko eta idazkiak banatzeko. Patronalaren jarrera errepresioa, engainua eta xantaia izan zen. Langileei mehatxu zuzenak egin zitzaizkien, banakako gutunak, beren jarrera bertan behera uztera gonbidatuz, lanera itzuliz, langileen batasuna hausten saiatuz. Guardia Zibilak atxiloketak egin zituen, eta horietako batzuk torturatu egin zituzten (erregimen frankistaren garaian gaude). 18 izan ziren kuarteletik igaro ziren langileak, Hidalgo kapitain ospetsuak, errepresore ezagunak, galdekatu zituenak.
Elkartasun lanuzteak ugariak izan ziren Berrizen, merkatarien eta enpresen babesa jaso baitzuten. Ekainaren 17an, greba orokorra deitu zen, eta herri osoan zabaldu zen, saltokiak eta ia enpresa guztiak itxita, baita Durangaldeko enpresa batzuk ere. Herriko merkatari bakoitzari 5.000 pezetako isuna ezarri zitzaion.
Berrizko parrokiako apaizetako batek, hasieran, trab
