Frankismo garaian kartzelan egondako emakumeen ahots isilduak berreskuratzen dituen dokumentala estreinatu zen joan den ostiralean Zornotza Aretoan
AMOREBIETA-ETXANO | Ostiral arratsalde honetan Amorebieta-Etxanoko Zornotza Aretoan “Ikusezinak” dokumentalaren estreinaldi jendetsua izan zen. Ekitaldi hunkigarria izan zen, eta aretoa bete zuen jende ugari bildu zen. Frankismo garaian herriko espetxean preso egondako emakumeen senitartekoak izan ziren bertan, herrialdeko hainbat tokitatik etorriak, Tembleque Toledoko udalerria barne.
«Ikusezinak» Amorebieta-Etxanoko espetxean preso egondako emakumeen ahots isilduak berreskuratzen dituen lan zinematografikoa da, errepresioak eta sufrimenduak markatutako garai bateko istorio ezkutuak azaleratuz. Dokumental hau Memoria Historikoaren Asteko ekitaldien barruan kokatzen da, eta emakume horien erresistentzia eta indarra omentzen ditu, haien borroka eta sufrimenduari balioa emanez testuinguru latz batean.
Dokumentalean presoen senideen zuzeneko testigantzak aurkezten dira, baita historialarienak eta adituenak ere, emakume horien esperientziak kontatu zituztenak. Une hunkigarrienetako bat Angelina Gonzalezen testigantza da. Haren amaren maitasun-gutunek, espetxetik idatziak, eta abesti bateko notek, leiho intimo eta hunkigarria eskaintzen diote emakume horiek bizi izandako errealitate gogorrari.
Gaur egungo El Carmelo eraikinean dagoen Amorebieta-Etxanoko emakumeen kartzela sufrimendu handiko lekua izan zen, barrukoek “bizien hilerria” bezala ezagutzen zutena. Espetxeko bizi-baldintza negargarriak, gosea, pilaketa eta higiene-falta dira ezaugarri nagusiak, eta xehetasunez deskribatzen dira Baleukok ekoiztutako dokumental honetan.
Ekitaldia tokiko historiaren kapitulu ilun horri buruz hausnartzeko aukera izateaz gain, baldintza horietan bizi eta eutsi zuten emakumeen oroimena aitortu eta ohoratzeko aukera ere izan zen. Proiekzioaren ondoren, Zornotza Aretotik kanpo musika-saio bat egin zen, hausnarketarako eta errekonozimendurako gune bat sortuz.
Bi pase berri
Bertaratzerik izan ez zutenentzat, dokumentalaren beste bi emanaldi programatu dira maiatzaren 20an, 18:00etan, eta maiatzaren 23an, 20:00etan, areto berean. Horrela, pertsona gehiagok izango dute aukera Amorebieta-Etxanoko historiaren zati garrantzitsu baina ia ahaztu hau ezagutzeko eta horri buruz hausnartzeko.
